Luật Giao Thông Mới 2025: Thách Thức và Cơ Hội Cho Ngành Logistics Việt Nam
Luật giao thông mới, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, đang đặt ra những thách thức đáng kể đối với ngành logistics và chuỗi cung ứng tại Việt Nam. Dù được kỳ vọng sẽ nâng cao tiêu chuẩn an toàn giao thông và bảo vệ môi trường, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa có sự chuẩn bị đầy đủ để thích ứng với các quy định mới. Theo báo cáo từ Công ty tư vấn CEL, chỉ 37% doanh nghiệp sẵn sàng, trong khi 63% vẫn chưa cập nhật hoặc điều chỉnh kịp thời.
Nhận thức không đồng đều và sự chuẩn bị còn hạn chế
Khảo sát trên 460 chuyên gia thuộc nhiều lĩnh vực, trong đó 60,9% đến từ ngành logistics và chuỗi cung ứng, cho thấy gần 44,7% doanh nghiệp không hề biết về luật trước khi có hiệu lực. Trong số những doanh nghiệp đã nắm được thông tin, chỉ 38,3% chủ động điều chỉnh sớm, còn 17% dù đã biết nhưng vẫn chưa có hành động thích ứng.
Việc chậm trễ trong tiếp cận thông tin và đánh giá tác động có thể khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong giai đoạn đầu thực hiện luật. Đặc biệt, những doanh nghiệp có quy trình vận hành phức tạp hoặc phụ thuộc vào vận tải đường dài sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề hơn nếu không có sự chuẩn bị kịp thời.
Chi phí tăng cao và hiệu suất giao hàng suy giảm
Tác động của luật mới đã nhanh chóng phản ánh qua các chỉ số vận hành. Trong tháng đầu tiên, 52,5% doanh nghiệp ghi nhận chi phí tăng đến 10%, trong khi 67,5% phải đối mặt với thời gian giao hàng kéo dài hơn 10%. Đáng chú ý, chỉ 44,7% doanh nghiệp duy trì được tỷ lệ giao hàng đúng hạn ở mức 70-89%.
Chi phí vận hành gia tăng do nhiều yếu tố, bao gồm nhu cầu tuyển thêm tài xế để tuân thủ quy định giới hạn giờ lái xe. Bên cạnh đó, mức phạt cao hơn buộc các doanh nghiệp phải đầu tư vào phương tiện và hệ thống giám sát nhằm tránh vi phạm, tạo thêm gánh nặng tài chính.
Khoảng 80% doanh nghiệp ghi nhận sự gián đoạn đáng kể trong hoạt động, đặc biệt là các đơn vị vận tải đường dài, nơi chịu ảnh hưởng lớn từ quy định hạn chế giờ lái xe. Ngoài ra, tình trạng thiếu tài xế cũng trở nên nghiêm trọng hơn do những yêu cầu khắt khe của luật mới, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng nguyên liệu và tiến độ giao hàng.
Trước những thách thức này, khoảng 30% doanh nghiệp đang mở rộng đội xe hoặc xây dựng trạm đổi tài xế để đảm bảo hoạt động liên tục. 10% khác điều chỉnh lịch trình giao hàng hoặc đặt trước phương tiện vận chuyển, trong khi 12,5% chọn cách tăng giá cước vận chuyển để bù đắp chi phí. Chỉ 10% doanh nghiệp tối ưu hóa tuyến đường theo quy định mới, và 15% tập trung vào đào tạo nhân sự để nâng cao khả năng tuân thủ mà không làm thay đổi quá nhiều mô hình hoạt động.
Tín hiệu tích cực và cơ hội dài hạn
Mặc dù gây ra nhiều khó khăn trong ngắn hạn, luật giao thông mới cũng mang lại những lợi ích đáng kể về lâu dài. Việc giới hạn giờ lái xe và tăng mức phạt vi phạm có thể giúp giảm thiểu tai nạn, đảm bảo an toàn lao động và cắt giảm chi phí phát sinh từ các rủi ro giao thông.
Các tiêu chuẩn khí thải mới cũng góp phần giảm ô nhiễm môi trường, đồng thời tạo điều kiện cho doanh nghiệp chuyển đổi sang phương tiện vận tải thân thiện với môi trường, phù hợp với xu hướng phát triển bền vững.
Hơn nữa, những quy định mới đang thúc đẩy ngành logistics ứng dụng công nghệ mạnh mẽ hơn. Các giải pháp như lập kế hoạch tuyến đường tự động, theo dõi thời gian thực và quản lý dữ liệu thông minh có thể giúp doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động, nâng cao hiệu suất giao hàng và tiết kiệm chi phí dài hạn.
Cần có lộ trình hỗ trợ doanh nghiệp
Dù luật giao thông mới có nhiều tiềm năng cải thiện, việc thực thi đột ngột đã khiến 37,5% doanh nghiệp vẫn trong giai đoạn lập kế hoạch điều chỉnh hoặc chưa có sự thích ứng rõ ràng, làm gia tăng nguy cơ gián đoạn hoạt động.
Do đó, nhiều ý kiến cho rằng các cơ quan quản lý cần có biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, chẳng hạn như triển khai thí điểm trước khi áp dụng rộng rãi, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp nhỏ trong việc nâng cấp phương tiện, và cung cấp hướng dẫn chi tiết về tuân thủ.
Sự hợp tác giữa doanh nghiệp và chính phủ trong việc điều chỉnh các quy định phù hợp với thực tế vận hành cũng rất quan trọng. Việc linh hoạt điều chỉnh một số yêu cầu trong giai đoạn đầu có thể giúp doanh nghiệp có thêm thời gian thích nghi, đồng thời vẫn đảm bảo mục tiêu an toàn và phát triển bền vững.
Kết luận
Luật giao thông mới năm 2025 đang đặt ra những thách thức lớn đối với ngành logistics và chuỗi cung ứng, đặc biệt là về chi phí vận hành và hiệu suất giao hàng. Tuy nhiên, nếu được triển khai hợp lý, luật này có thể mang lại lợi ích đáng kể trong việc cải thiện an toàn giao thông, giảm thiểu ô nhiễm môi trường và thúc đẩy hiện đại hóa ngành logistics.
Để quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp với thực tế, giúp ngành logistics không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
